Το διήγημα του Παπαδιαμάντη εξελίσσεται στα 1865, την εποχή που η πανδημία της χολέρας έπληττε την Ευρώπη και αναφέρεται στην ιστορία της θεια-Σκεύως της Γιαλινίτσας, η οποία μεταμφιέστηκε άνδρας βαρδιανός (φύλακας) για να μπορέσει να πάει στα σπόρκα (καράβια όπου μετέφεραν τους μολυσμένους από χολέρα σε καραντίνα) για να σώσει το γιο της.
Η εξαιρετική γραφή και ο παπαδιαμάντιος λόγος ξεκινούν με το εξαιρετικό:
«Επάνω εις ένα βράχον ριζωμένον εις την θάλασσαν, εκεί ήτο το σπιτάκι της θεια-Σκεύως της Γιαλινίτσας. Ο βράχος έβλεπε προς μεσημβρίαν, και από το εν μέρος επρόβαλλε το πρωί ο ήλιος, ανάμεσα από τρία νησάκια κι από μίαν υψηλήν λευκήν κορυφήν, χρυσώνων με τας ακτίνας του όλα, το πράσινον της θαμνοσκεπούς και σχοινοφύτου ακτής, κλειούσης ανατολικώς τον λιμένα, την θάλασσα ρυτιδουμένην και φωσφορίζουσαν εις χιλίας μυριάδας υγρών πτυχών, πλήττουσαν τα Μυρμήκια, υφάλους μόλις ανεχούσας από το κύμα, το δασκαλειό, μικρόν φαιοπρασινίζον νησίδιον, και το ογκώδες και άκομψον Μπούρτσι, χρυσώνων τα κατάρτια και τας κεραίας και τα εξάρτια των πλοίων, κατά τας ημέρας του χειμώνος, όταν ολίγα τούτων παρεχείμαζον εις τον λιμένα. Από το άλλο μέρος εβασίλευε το βράδυ, σπεύδων να κρυβή όπισθεν του βαθυπρασίνου βουνού, της Πευκόρραχης, αφήνων τα δέντρα να σείωνται ελαφρώς από την αύραν, και τα αόρατα εκείνα μυρία έντομα να τρύζωσι μελαγχολικώς εις το βαθύ σκότος»
Αποτυπώνεται λοιπόν ένα από τα αυστηρά μέτρα που είχε λάβει η τότε κυβέρνηση για την πανδημία .
Σήμερα δημοσιεύουμε σε ηχητικό αρχείο το διήγημα αυτό με αφήγηση της Σοφίας Χατζή
Ιστορικό πλαίσιο της εποχής εκείνης και οι Κυβερνήσεις
Η Κυβέρνηση Αλέξανδρου Κουμουνδούρου Μαρτίου 1865- (Υπουργείον Κουμουνδούρου), (Μάρτιος - Οκτώβριος 1865) είναι η πρώτη κοινοβουλευτική κυβέρνηση, με τη σύγχρονη έννοια του όρου, αφού και η άνοδος αλλά και η πτώση της έγιναν με βάση την εμπιστοσύνη ή μη του Κοινοβουλίου.
Ο Κουμουνδούρος ανέρχεται για πρώτη φορά στην πρωθυπουργία και σχηματίζει την κυβέρνησή του με κύριο σκοπό την διεξαγωγή εκλογών. Έτσι, την πρώτη βδομάδα μετά την ανάληψη των καθηκόντων της, διεξήχθησαν οι βουλευτικές εκλογές του 1865, με τον νέο εκλογικό νόμο, που καθιέρωνε την μυστικότητα της ψηφοφορίας.
Η εκλογή ως προέδρου της Βουλής, του υποψήφιου που υποστηριζόταν από την πτέρυγα του Κουμουνδούρου, του Ευθύμιου Κεχαγιά, θα λειτουργήσει ως ψήφος εμπιστοσύνης προς την κυβέρνηση, η οποία συνέχισε την διακυβέρνηση και μετά τις εκλογές, βασιζόμενη στην ισχνή πλειοψηφία των 80 εδρών που κατέκτησε.
Η κυβέρνηση σε ακόμα μία εκδήλωση πρώιμου κοινοβουλευτισμού παραιτήθηκε όταν στις11 Οκτωβρίου 1865 καταψηφίστηκε το νομοσχέδιο της«Περί σχηµατισµού πόρων πρός συντήρησιν της δια ξηράς και θαλάσσης συγκοινωνίας»
Ακολούθησε η Κυβέρνηση Επαμεινώνδα Δεληγεώργη Νοεμβρίου 1865 (ή υπουργείον Δεληγεώργη) (13 - 28 Νοεμβρίου 1865), αδύναμη και αυτή κοινοβουλευτικά, θα προσπαθήσει στις 28 Νοεμβρίου να περάσει στην Βουλή την πρότασή της για διακοπή των συνεδριάσεων για 40 ημέρες.
Συγκεκριμένα, στους βουλευτές θα τεθεί προς υπερψήφιση η παρακάτω πρόταση:«Δυνάμει του άρθρου 38 του Συντάγματος λαμβάνομεν την τιμήν να υποβάλωμεν την επομένην πρότασιν: Η Βουλή συναινεί να διακόψη τας συνεδριάσεις αυτής επί 40 ημέρας»".
Η ψήφιση της πρότασης ισοδυναμούσε και με ψήφο εμπιστοσύνης στην κυβέρνηση - και όταν η πρόταση καταψηφίστηκε με 84 κατά της διάλυσης και 70 υπέρ, η κυβέρνηση παραιτήθηκε.
Η «κυβέρνηση Δεληγεώργη» διεκπεραίωσε το θέμα του Συμβουλίου της Επικρατείας. Η κατάργηση του οργάνου αυτού, ήταν πάγιο αίτημα των βουλευτών από την ψήφιση του τελευταίου Συντάγματος και μετά, έτσι η κυβέρνηση έφερε προς ψήφιση τον αντίστοιχο νόμο και η Βουλή το κατάργησε
Συγγραφή: Αλέξανδρος Παπαδιαμάντης Αφήγηση: Σοφία Χατζή Έκδοση Audiobook: Apantaortodoxias (website) Έτος πρώτης έκδοσης: 1893 Μορφή: Audiobook